فشار برزخى که در اصل از انس انسان به دنیا و عدم انس به نظام جدید و مبهم بودن آینده سرچشمه مى‏گیرد، احیاناً با بعضى از علل و عوامل تشدید مى‏شود.
از آنجا که نظام برزخى و احکام و آثار آن، براى ما ناشناخته است؛ طبعاً ما با درک قاصر خود، نمى‏توانیم دریابیم که کدام انحراف و عمل، در تشدید عذاب و گرفتارى نقش دارد.
تنها، کلام الهى و سخنان معصومان(علیهم السلام) است که با برخوردارى از دانش و احاطه خاص بر حقایق، مى‏تواند راهگشاى آشنایى ما به این عوامل باشد. البته به یک نظر، همه انحرافات و آلودگى‏هاى فکرى، عقیدتى، اخلاقى و عملى - که شرعاً از آنها نهى شده -، مى‏تواند در فشارهاى برزخى مؤثر باشد؛ ولى در عین حال بعضى از آلودگى‏هاى خاص، نقش به سزایى در فشار اول قبر و فشار برزخى دارند که در کلمات گهر بار ائمه(علیهم السلام) وارد شده است. انحرافاتى همچون: تندخویى نسبت به خانواده خود، سخن‏چینى،غیبت و...(1).

همان طور که برخى از معاصى، موجب تشدید فشار اول برزخ مى‏شود، بعضى از اعمال نیز موجب کم شدن و یا برطرف شدن این فشارها و وحشت‏ها مى‏شود.اعمالى چون:
. به جا آوردن رکوعى تام و کامل در نماز(2)
. مداومت بر خواندن سوره «زخرف»، قرائت سوره «نساء» در هر جمعه (3)
. به‏جا آوردن نماز شب (4)
. خواندن سوره «تکاثر» هنگام خواب (5)
. گذاشتن دو چوب تر با میت (6)
. روزه گرفتن چهار روز از ماه رجب و دوازده روز از شعبان (7)
و... این اعمال نمونه‏هاى اندکى است که در روایات باعث کم شدن یا نجات یافتن از فشار قبر شمرده شده است

.ر.ک: معاد یا بازگشت به سوى خدا، ج 1، صص 277-282.

پ. ن:
1. بحارالانوار، ج 6، ص 222، ح 21.
2. بحارالانوار، ص 244، ح 71 .
3. سفینة البحار، ج 2، ص 397.
4. همان، ص 397.
5. مستدرک الوسائل، ج 1. ص 340 باب 11
6. بحارالانوار، ج 6، ص 215 روایت 3 و 4.
7. ‏اقبال الاعمال، ص 651، به نقل از منازل الآخرة، ص 30.